[Nhật ký du hí bốn phương của Gió] Biển đêm

Biển đêm

Đôi mắt mở và thần trí dù tỉnh táo nhưng không hiểu sao tôi vẫn cảm giác mình đang chìm trong một cơn mơ hồ vô tận khi nhìn lên bầu trời trong vắt như huyền. Có điều gì đó thật khác biệt ở nơi đây, ở vùng đất này – vùng đất mang đầy đủ những vẻ đẹp hoang dã nguyên sơ như chưa từng được khai phá.

Ngọc Vừng. Cái tên dành riêng cho hòn đảo xa nhất của Vịnh Hạ Long. Nghe nói cái tên này xuất hiện do ngày trước trai tỏa sáng lấp lánh ở đường chân trời.

Ban ngày, Ngọc Vừng mang một vẻ đẹp dịu dàng thanh bình như những làng quê trong đất liền. Toàn đảo dường như chìm trong một màu xanh thanh khiết không chút vấy bẩn: đa số diện tích đảo đều là rừng xanh một màu trầm lắng, uy nghiêm, có những mảng dường như sáng lên dưới ánh nắng rực rỡ đặc trưng ngoài biển khơi; những đồng ruộng mùa hạ non mơn mởn xanh trong như thủy tinh màu; bầu trời xanh trong vắt không một gợn mây đến độ gần như chuyển sang một màu trắng bạch ngọc; mặt biển xanh sâu thẳm với những con sóng bàng bạc ngả xám dao động dịu dàng êm ái như thể đang che đậy một thứ gì đó kì vĩ bí ẩn dưới lòng đại dương hun hút. Bãi biển của Ngọc Vừng đặc biệt nguyên sơ như chưa từng có sự can thiệp của con người: nước ở đây không trong suốt đến độ nhìn thấy tận đáy hay mang một màu xanh như nước tinh khiết giống trong quảng cáo, mà nó mang một màu xám nâu của cát ở trên bờ và ở dưới đáy biển. Sóng ở đây dữ dội vô cùng – mặt biển dường như không lúc nào tĩnh lặng bởi gió tứ bề thốc từng cơn như đang đùa nghịch chào đón khách bộ hành quá giang đến với miền hoang dã. Những cơn sóng bọt bắn tung cuồng dã thậm chí vẫn còn sủi lăn tăn cho đến khi hoàn toàn chạm vào bờ cát trắng mịn như lụa tơ tằm thượng hạng ngả chút vàng như ngà voi mài quý hiếm. Ánh nắng mùa hạ chiếu thẳng vào bãi biển một cách gay gắt nhưng khi xuyên qua bọt nước của những đoàn quân sóng tạo ra vô số những cầu vồng li ti trong không gian chỉ có tiếng rì rào của biển mà nghe quen rồi sẽ có cảm tưởng đó là thứ âm thanh duy nhất ở nơi đây.

Đứng trước khung cảnh đó, tất cả các giác quan rung lên vì cái đẹp tuyệt mỹ được bàn tay thiên nhiên tạo nặn.

Nhưng tôi viết bài này vốn không chỉ để tả cảnh đẹp của một bờ biển.

Một bờ biển tuyệt đẹp lấp lánh hàng nghìn màu sắc vào ban ngày quả là  tuyệt mỹ. Hàng nghìn bờ biển khác nhau, không nơi nào giống nơi nào, được Tạo hóa cưng chiều ban cho những đường nét kiêu sa tinh tế mới thật là tuyệt diệu. Thế nhưng, biển chỉ thật sự là biển khi màn đêm buông xuống. Muốn nhìn thấy một “biển” thật sự là chính nó, con người phải ngắm biển, cảm nhận biển, lắng nghe biển vào ban đêm!

Mới 8h tối mà màn đêm đã hoàn toàn bao trùm lên hòn đảo vốn đã ít người. Bờ biển lại càng vắng – thực ra hôm đó chỉ có mỗi mình tôi đến nghỉ mát ở bờ biển của đảo, nên cảm giác lúc đó giống như một mình một cõi. Tôi mượn của bác chủ nhà sàn một cái chiếu, đi về phía bãi cát. Nước lúc này đã rút xuống rất sâu, trơ ra một bãi cát ẩm vương mùi muối. Bãi biển vô cùng rộng, đồi tựa ở đằng sau tạo một đường vòng cung như mặt trăng lưỡi liềm khiến bãi tắm dường như hoàn toàn bị tách biệt ra khỏi thế giới bên ngoài. Chỉ đứng một mình ở giữa khoảng không gian rộng đến độ mắt nhìn không thấy điểm dừng mà xung quanh tịnh không một bóng người, không một sự vật đã thấy tâm dường như đang hoảng hốt. Tôi trải chiếu trên nền cát ẩm êm ái nhưng vững chãi như hàng ngàn lớp giấy xếp chồng lên nhau và nhìn thẳng lên bầu trời.

Đó là một trải nghiệm mà tôi sẽ không bao giờ quên!

Không gian rộng, vô cùng rộng! Rộng lớn đến cái độ “thẳng cánh cò bay” hay bất cứ ngôn từ nào dùng để miêu tả sự rộng lớn kì vĩ đều trở nên không xứng đáng để miêu tả không gian đó. Không gian hoàn toàn chìm trong một màu đen tuyền nhưng không hề tối tăm mà ngược lại tạo một cảm giác trong vắt như pha lê tinh kết từ sương. Bầu trời cao chót vót như thể ở trên đó là khoảng không vô tận mang một màu đen huyền ảo pha với xanh tím than lành lạnh, kì bí và trong trẻo lạ thường khiến đôi mắt bắt đầu bối rối kia tưởng như đang nhìn thẳng vào khoảng không gian của vũ trụ bao la. Điểm trên tông nền tinh khiết trầm lắng đó là hàng ngàn ngôi sao rực rỡ lấp lánh như những hạt vàng phủ lân tinh. Tôi không thể nhìn ra được chòm sao nào với chòm sao nào, thế nhưng có điều gì đó cuốn hút lạ thường không cho phép mắt tôi dời đi dù chỉ một giây. Cái ánh nhấp nháy tinh nghịch của những ngôi sao rải rác khắp bầu trời đêm như đang thì thầm kể về những câu chuyện cổ tích xa xăm nào đó mà con người không thể cũng chưa từng để ý để biết đến – những câu chuyện dịu dàng ngọt ngào đến từ miền cổ đại của những thiên thần tí hon đã chứng kiến sự đổi thay bao thời kì của con người và Trái Đất. Nhìn từ đây những tinh cầu đó sao mà nhỏ bé quá! Ấy thế mà những tia sáng nhỏ bé đó đã sống đến hàng triệu năm tuổi và đem trong mình những chân lý đời đời không đổi thay – những kho tàng chân lý xa xôi mà con người dù có cố gắng đến thế nào cũng không thể nắm bắt hết, giống như đôi tay đang chìm nghỉm giữa không gian tĩnh mịch này vĩnh viễn không thể chạm đến dù chỉ là chút ánh sáng của chúng; giống như những kẻ lòng đầy đam mê mà vẫn chưa từng có một cơ hội nhỏ nhoi được hôn lên gấu váy của nữ thần trí tuệ.

Đêm, những cơn gió đến từ biển khơi trở nên đặc biệt cuồng nhiệt nhưng dường như mang chút phong vị của sự già dặn chính chắn khác thường. Trái ngược hẳn với vẻ vui tươi tinh nghịch ban ngày - những cơn gió ban đêm không thổi tung từ khắp các phía chỉ cốt để khuấy động bề mặt biển cả hay để mang theo những tiếng ca của người dân làng chài hò dô ra khơi - thì gió đêm thổi lúc dịu dàng mơn trớn như đang vỗ về tán gẫu với những dòng nước âm u nơi đáy sâu đại dương thần bí, lúc lại mạnh mẽ hùng hồn tốc vào bãi cát như muốn kéo cả đất trời vào vũ điệu đam mê tình tứ. Lúc này đây, gió không còn là những dao động của không khí truyền những câu hát điệu hò của con người đi xa nữa, mà tự bản thân nó như đang cất lên bản hòa ca của riêng mình – bản hòa ca kể về những trải nghiệm phong phú của kẻ chu du bốn phương trời, mang âm hưởng hào hùng của lịch sử văn hóa từ khắp các miền đất trên thế giới. Bản hòa ca lúc mãnh liệt say đắm, lúc lại dịu dàng đằm thắm như câu ngâm thơ thì thầm kể chuyện của một vị trưởng lão trải đời hòa quyện với tiếng rừng cây ban ngày thì chìm trong giấc ngủ thanh bình tĩnh lặng hiền hòa, ban đêm tích cực xào xạc đung đưa như một linh hồn đang thổi sáo.

Đêm, biển mới thật sự đang sống. Chỉ cần dùng tay chạm vào làn nước mát lạnh tinh tế mang chút hương vị mằn mặn đặc trưng của muối tinh khiết pha cát mịn và nhỏ bé đến mức như chạm vào các tinh thể đã cảm thấy một sự rung động mãnh liệt của biển cả vĩ đại. Nếu ban ngày dưới ánh nắng ấm áp của mặt trời, biển lúc hiền hòa lúc dữ dội nhưng đều kiềm chế hết những điều bí mật khổng lồ nén chặt trong lòng mình, thì ban đêm, những bí mật đó dường như cuộn trào từ lòng sâu đi theo từng phân tử nước miết lên bãi cát và truyền đi trong lòng đất. Những cơn sóng ban đêm đều đặn và không dữ dội bật tung từng đợt bọt cuồng dã như ban ngày nhưng mang vẻ âm hiểm thần bí hơn rất nhiều, như thể chúng bắt nguồn từ những dao động ầm ì, những tiếng vang vọng kêu gọi của linh hồn dưới đáy sâu biển cả. Chúng bật thốt thành những tiếng rì rào tuy êm ái nhưng mang phong thanh hùng vĩ của thiên nhiên. Chúng quyện cùng bản hòa ca của gió, của rừng rồi len lỏi vào từng dây thần kinh xúc cảm khiến cơ thể trở nên tê liệt, bàng hoàng và run rẩy. Tất cả những âm thanh trong miền tĩnh lặng tuyệt đối tưởng như không có sinh thể sống nhưng chính những âm thanh đó đều đang sống hợp với nhau thành một bản giao hưởng vĩ đại nhất mọi thế kỉ mà mẹ thiên nhiên là người điều khiển, các nhân tố thiên nhiên là những nhạc công kì tài nhất đang cùng tấu những khúc ngẫu hứng chỉ cất lên duy nhất một lần và không bao giờ lặp lại.  

Nằm trong vòng tay ưu ái của Mẹ thiên nhiên, những cảm xúc trong lòng mãnh liệt cuộn trào như chính những đợt sóng cuồn cuồn dưới lòng đại dương sâu thẳm. Đó là những cảm xúc nguyên thủy sơ khai nhất được phát động từ trong tiềm thức và bản năng của con người và được cảm nhận trong sự vô thức của linh hồn chứ không phải những cảm xúc được cảm nhận bằng sự hoạt động của lý trí và giác quan. Thứ cảm xúc mạnh mẽ dễ nhận thấy nhất chính là sợ hãi – nỗi sợ của một hạt cát nhỏ bé không sức chống cự đang phó thác sinh mệnh cho cho người mẹ cao cả. Các giác quan dường như đã mất đi tác dụng; lí trí dường như tê liệt trước không gian hùng vĩ, để đông kết lại thành một phản xạ sùng kính vô điều kiện. Thân thể như tan ra và hòa làm một với thiên nhiên. Thật ngu ngốc khi con người nghĩ mình có thể cải tạo hay điều khiển thiên nhiên, giống như một bãi cát tưởng tượng rằng mình sẽ không bị cuốn tung bởi cơn thịnh nộ của bão tố. Đứng trước thiên nhiên, con người vẫn thật nhỏ bé, thật bất lực; nhưng rồi sẽ lại nhận ra mình quả thật rất được ưu ái, bởi căn phòng opera mang tên Trái Đất vẫn ngày ngày vang lên bản hành khúc của đất trời để ru ngủ và an ủi những đứa con chân thành muốn cảm nhận mà nó ôm trong vòng tay.

Giữa nỗi sợ những thứ vô hình nghe chừng ngốc nghếch kia, trái tim tôi lại đập liên hồi, lòng dấy lên một khao khát. Lần đầu tiên trong đời tôi hiểu sâu sắc cảm giác thèm khát được chinh phục. Càng nhỏ bé đến đâu, cái ham muốn được chinh phục và đứng cao hơn những điều kì vĩ càng trở nên day dứt và đay nghiến. Cảm giác cái lạnh tê tê của hơi nước miết nhẹ lên da và hơi thở hòa với hơi thở của đất trời tuy khiến lòng dũng cảm giảm đi đáng kể nhưng sự ao ước lại tăng lên bội phần. Đất trời rộng lớn vốn có của riêng ai mà lòng người thèm được độc chiếm? Xen lẫn giữa khát khao mộng tưởng đó là một cảm giác sung sướng bồi hồi lạ kì. Tâm như muốn thốt ra lời cảm tạ được sống, được tồn tại, được Mẹ thiên nhiên ôm ấp bảo vệ; nhưng lời cảm ơn bật ra nơi đầu lưỡi không hiểu sao không thể vang lên thành câu chữ rõ mồn một mà lập tức tan vào không gian như thể Mẹ đất vui lòng yêu thương những đứa con của mình không cần lời cảm tạ đã đọc được suy nghĩ manh nha trong vô thức đó từ trước khi nó được phát âm tròn vành rõ chữ, để rồi mau chóng cướp đi ngôn từ của kẻ sùng mộ và để lại trong lòng hắn lời trách cứ nhẹ nhàng ấm áp.

Cuộn mình trong tấm chăn màn đêm dệt những ngôi sao ánh vàng lấp lánh, từ tận thẳm sâu tâm hồn, lần đầu tiên tôi cảm giác như mình hoàn toàn thanh thản; cái cảm giác nhẹ bẫng của một người dường như không sống. Lòng tĩnh lặng không chút gợn sóng suy tư, không chút nghi ngờ hay bộn bề vội vã nơi thành phố, chỉ có sự tĩnh lặng tuyệt đối ngự trị. Tâm tư cũng từ đó trở nên thanh bình pha chút mơ hồ. Lý trí trống rỗng không còn hoạt động theo sự chỉ thị của tôi mà tự động chuyển hết sang xúc cảm của bản năng. Đó là cái cảm giác khẳng định rõ ràng, đầu óc thông suốt, nhìn nhận mọi chuyện chỉ là tương đối, chỉ là hư vô; nhưng chính từ đó cũng nảy ra hàng ngàn những câu hỏi vĩnh viễn sẽ không bao giờ có câu trả lời. Tôi có tồn tại không? Ý nghĩa của sự tồn tại là gì? Tôi đang làm gì để tồn tại? Tôi liệu có đang sống? Thế nào là sống? Dưới những vì sao kia, tôi liệu có phải là một sinh thể có linh hồn, có tâm tư, có cảm nhận? Giữa đất trời kì vĩ, liệu tôi có cô độc lẻ bóng?....

Đêm. Biển đang hát.

Điều duy nhất giúp tôi bấu víu được chút cảm giác mình thật sự vẫn còn đang sống là, xa xa phía chân trời, vài con tàu đi đánh mực đêm phát ra ánh sáng trắng hòa chút sắc tím. Những người dân làng chài bây giờ mới ra khơi, bởi đêm mới đánh được mực. Mực ở đây thân dày, trắng muốt – trắng của thịt mực và trắng của mồ hôi pha muối của người lao động. Giữa đêm tối, ánh sáng của những chiếc thuyền đó vẫn chiếu rõ cả một góc không gian.....